2018-03-04| ۱۳۹۶-۱۲-۱۳
چهارمین پلنوم کمیته مرکزی حزب کمونیست ایران منتخب کنگره دوازدهم در روز شنبه ۲۸ بهمن ماه ۱۳۹۶ برابر با ۱۷ فوریه ۲۰۱۸ برگزار گردید. در این پلنوم اعضای کمیته مرکزی کومه له نیز به عنوان ناظر حضور داشتند. بخش اول مباحث این نشست به گزارش سیاسی کمیته اجرایی و سپس گزارش تشکیلاتی کمیته ها و ارگانهای مختلف تشکیلاتی حزب به پلنوم و بررسی این گزارش ها اختصاص یافت. گزارش سیاسی کمیته اجرائی حزب با تأکید مجدد بر مبانی بیانیه کمیته مرکزی حزب “در مورد وضعیت سیاسی کنونی و موقعیت خیرش سراسری توده ها” عمدتا به استنتاجات سیاسی و عملی از اوضاع حاکم بر جامعه پرداخت. پرداختن به این جنبه از بحث از این رو اهمیت دارد که همه فاکتورهای موجود در تبیین و تحلیل اوضاع سیاسی ایران نظیر زمینه های عینی و اجتماعی و ابعاد بیکاری و فقر و فلاکت اقتصادی، تداوم روند رو به گسترش اعتراضات و اعتصابات کارگری و توده ای و درماندگی رژیم در پاسخگویی به مطالبات عاجل کارگران و توده های محروم جامعه حاکی از آن است که خیزش های نیرومند تری در راه هستند.
خیزش سراسری دی ماه به سان یک آزمون اجتماعی، ناآمادگی، نقطه ضعف ها و کمبودهای جنبش کارگری و کمونیستی و دیگر جنبش های پیشرو اجتماعی در ایران را نشان داد. جنبش کارگری که با حضور فعال خود در صحنه مبارزه به فراهم آوردن زمینه های ذهنی وقوع خیزش سراسری یاری رسانده بود، در رهبری این خیزش قرار نداشت. این جنبش با اعتصابات و اعتراضات خود به موازات خیزش سراسری جریان داشت، اما در موقعیتی نبود که با سراسری کردن اعتصابات خود در حمایت از خیزش توده ها تداوم آن را تضمین کند. جنبش کارگری که طی روند رو به گسترش مبارزات خود در سالها و ماههای اخیر و با برپایی اعتصابات طولانی مدت نشان داده بود که از درجه ای از رهبری و سازماندهی برخوردار است، اما خیزش اخیر نشان داد که این میزان از رهبری و سازمان یافتگی برای تبدیل شدن به ستون فقرات جنبش توده ای و قرار گرفتن در رهبری آن کافی نیست و کماکان این نگرانی وجود دارد که در هنگام برآمد توده ای، جنبش کارگری نتواند مهر طبقاتی خود را به تحولات سیاسی آتی بکوبد و دوباره بورژوازی در قامت و آرایش سیاسی تازه به حاکمیت خود ادامه دهد. از این رو لازم است که رهبران و فعالین جنبش کارگری بر متن توازن قوای جدیدی که بویژه بعد از خیزش سراسری اخیر به نفع جنبش اعتراضی تغییر کرده است و در دل اعتصابات و اعتراضات کارگران تمام توان و ظرفیت خود را برای ایجاد تشکل های توده ای و طبقاتی کارگران در محیط های کار بکار گیرند. از طرف دیگر رهبران و فعالین کارگری نباید از این حقیقت غافل باشند که متشکل شدن در حزب سیاسی کمونیستی بخشی از استراتژی انقلاب کارگری و سوسیالیستی است و بدون متشکل شدن در حزب سیاسی کمونیستی حتی در دوره های انقلابی نمی توان پیشروی بسوی انقلاب کارگری را تضمین کرد. در این دوره فعالیت های تبلیغی، ترویجی و سازمانگرانه ی ما باید همچنان در خدمت غلبه بر این کمبودها در جنبش کارگری قرار گیرد.
در جریان خیزش دی ماه به رغم حضور چشمگیر زنان در تظاهرات و اعتراضات خیابانی، خواسته های ویژه آنان تحت الشعاع مطالبات دیگر قرار گرفت. با اینحال این خیزش سراسری نقطه عطفی در مبارزه زنان علیه نظام آپارتاید جنسی بود. حرکت نمادین و جسورانه ” دختر خیابان انقلاب” علیه حجاب اسلامی در جریان این خیزش و تکثیر آن یک تعرض سیاسی به رژیمی است که سیاست و قوانین زن ستیزانه به بخشی از هویت سیاسی و ایدئولوژیک آن تبدیل شده است. زنان خیابان انقلاب با این حرکت جسورانه، حجاب اسلامی به عنوان نماد آپارتاید جنسی و بی حقوقی زن در جامعه را به چالش کشیدند. برای رژیمی که اعمال تبعیض جنسی هویت ایدئولوژیک آن را تشکیل می دهد، مبارزه زنان در هر عرصه ای تعرض سیاسی به شمار می آید. این حرکت و بازتاب گسترده آن در رسانه ها و شبکه های مختلف اجتماعی و حمایت هایی که برانگیخت نشان می دهد که تعرض جنبش زنان به قوانین و سیاست های زن ستیزانه تا چه اندازه از مقبولیت اجتماعی برخوردار است. این خیزش سراسری با عبور از اصلاح طلبان حکومتی و با پایان دادن به سلطه گفتمان اصلاح طلبی که مبارزه در چهار چوب تنگ قوانین اسلامی را به بستر اصلی اعتراض علیه اوضاع فلاکتبار موجود تعریف می کرد، جنبش زنان را در موقعیت بهتری برای پیشروی قرار داده است. جریان اصلاح طلبی با میدان دادن به فمنیسم اسلامی و با ایجاد حاشیه امن برای فمنیسم لیبرال جنبش زنان را به بیراهه برده و مانع آن شده بود که نیروی محرکه و پیش برنده آن به حرکت در آید. زنان کارگر و زحمتکش نیروی اصلی پیش برنده جنبش زنان هستند. فعالین سوسالیست با تمرکز فعالیت در حاشیه شهرها، با گسترش پیوندهای خود با زنان کارگر و زحمتکش در محیط های کار و تأکید بر خواسته ها و مطالبات آنها و نشان دادن ناکارائی استراتژی نیروهای اپوزیسیون بورژوایی برای تحقق خواسته های آنان، قادر خواهند شد این نیروی اجتماعی عظیم را به حرکت در آورده و حول افق سوسیالیستی بسیج نمایند.
با خیزش دی ماه و پایان سلطه گفتمان اصلاح طلبان حکومتی، صف بندی سیاسی حاکم بر جنبش دانشجویی نیز تغییر می کند. با عبور جنبش اعتراضی کارگری و توده ای از قالب ها و چهارچوب هایی که اصلاح طلبان حکومتی علیه وضع موجود پیش پای جنبش اعتراضی می گذاشتند، نقش هژمونیک تشکل های دانشجویی وابسته به اصلاح طلبان حکومتی پایان می گیرد و زمینه مناسب تری برای رشد گرایش چپ و رادیکال در جنبش دانشجویی فراهم می گردد. پیشروی جنبش دانشجویی که با رشته های متعدد با جامعه پیوندی ناگسستنی دارد در گرو آن است که در همبستگی با جنبش های پیشرو اجتماعی مانند جنبش کارگری، جنبش زنان و جنبش انقلابی کردستان به روشن ترین وجه منافع آزادیخواهانه و رفاهی این جنبش ها را در سطح جامعه منعکس نماید. بخش چپ جنبش دانشجویی بعنوان حساسترین بخش روشنفکران جامعه می تواند نقش برجسته ای در افشای ماهیت نیروهای ارتجاعی اپوزیسیون بورژوا لیبرال ایران که خود را به عنوان آلترناتیو حکومتی مطرح می کنند داشته باشد. جنبش دانشجویی در دوره هایی که توانسته از خواسته های صنفی دانشجویان فراتر رفته و به وظایف تاریخی خود عمل کند قادر شده نقش پیشتاز خود را در جنبش آزادیخواهانه مردم ایران ایفا نماید. بعد از خیزش سراسری اخیر و با آغاز فصلی نو در مبارزه برای سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی، روند رو به گسترش اعتصابات و مبارزات کارگری و جنبش های اعتراضی انجام همین رسالت را از جنبش دانشجویی می طلبد.
تحولات ماه های اخیر در کردستان و ابراز وجود توده های مردم در عرصه های مختلف مبارزاتی بیانگر آن است که جنبش انقلابی مردم کردستان همچنان پتانسیل و ظرفیت های خود را برای تقویت جنبش سراسری حفظ کرده است. خیزش سراسری دی ماه و توازن قوای جدیدی که به نفع جبهه مبارزات مردم به وجود آمده جنبش حق طلبانه مردم کردستان را نیز در موقعیت مناسب تری برای پیشروی قرار داده است. در کردستان با توجه به نفوذ و اعتبار اجتماعی کمونیسم و نظر به اینکه کومه له با تکیه بر طیف گسترده ای از فعالین کارگری و مبارزان سیاسی که در جریان فعالیت های سیاسی و اجتماعی با هم آشنا و مرتبط شده اند، نقش تعیین کننده ای در رهبری جنبش انقلابی کردستان دارد، نه تنها می تواند پیشروی جنبش انقلابی کردستان در همبستگی با جنبش سراسری را تضمین کند، بلکه می تواند نقش یک الگوی پیشرو و رادیکال را در راستای سمت و سو دادن به جنبش سراسری ایفا نماید. انجام این رسالت در این دوره در گرو گسترش و انسجام دادن به شبکه ها و تشکیلات حزبی در محیط های کار و در داخل شهرهای کردستان است.
یکی دیگر از تحولات سیاسی کردستان، تشکیل مرکز همکاری احزاب ناسیونالیست در کردستان ایران است. تشکیل این مرکز و توافق آنها بر سر جهت گیری های برنامه ای و استراتژیک و همکاری برای ایجاد جبهه کردستانی در جامعه تحزب یافته ای مانند کردستان از اینرو که صف بندی مبارزه سیاسی در کردستان را روشن تر می کند، می تواند به لحاظ تاریخی گامی به جلو باشد. همانطور که بارها اعلام شده است کومه له به دلیل اختلاف استراتژیک در این گونه اتحادهای پایدار و در پروسه تشکیل جبهه کردستانی شرکت نمی کند. در همانحال کومه له در چهار چوب سیاست های مصوب کنگره های خود مناسبات و همکاری خود با احزاب سیاسی کردستان را ادامه می دهد. همچنین لازم است کومه له ابتکار عمل گرد آوردن همه نیروهای چپ فعال در کردستان را برای شکل دادن به قطپ چپ جامعه به دست گیرد.
خیزش سراسری دی ماه به نحو انکارناپذیری نشان دادن که جنبش کمونیستی و حزب کمونیست ایران به عنوان بخشی از این جنبش در مواجه با رویدادهای سیاسی مهمی از نوع خیزش اخیر و برای ایفای نقش و سمت و سو دادن به این جنبش ها تا چه اندازه ناآماده است. این تجربه بار دیگر نشان داد که روشن بینی سیاسی در تحلیل و تبیین اوضاع و جهت گیری استراتژیک درست به تنهایی برای تأثیر گذاری بر رویدادی سیاسی کافی نیست، بلکه وجود تشکیلات گسترده و منسجم حزبی در محل از پیش شرط های ایفای نقش مؤثر در این مواقع است. باید اعتراف کرد که از وجود چند حوزه حزبی در این شهر و آن شهر کار چندانی ساخته نیست و باید رهبران و فعالین جنبش کارگری و دیگر جنبش های اجتماعی را در ابعاد گسترده به فعالیت سازمانی و حزبی جلب کرد. در شرایط کنونی که فضای عمومی جامعه و روند رو به گسترش اعتصابات کارگری زمینه مناسبتری را برای جلب توجه کارگران به تحولات سیاسی فراهم آورده باید گسترش تشکیلات حزبی در میان کارگران از مهمترین اولویت های فعالیت ما باشد. در این دوره باید تلاش کرد که بر این نقطه ضعف ها غلبه کرد. از طرف دیگر نیروهای چپ و کمونیست باید بتوانند از هم اکنون زمینه گسترش همکاری های خود را فراهم آورند و بتوانند حول یک منشور سیاسی و مطالباتی که سرنگونی انقلابی جمهوری اسلامی در محور آن قرار داشته باشد به هم نزدیک شوند. گسترش همکاری ها حول چنین منشوری می تواند زمینه سیاسی و روانی مناسب تری را برای اتحاد عمل گرایشات مختلف چپ در درون جنبش های اجتماعی در ایران فراهم آورد. تشکیلات خارج از کشور حزب کمونیست ایران لازم است تمام ظرفیت های خود را در جهت پیشبرد این همکاری ها ایفا نماید.
کمیته اجرایی حزب در گزارش سیاسی خود تأکید کرد که تهاجم نظامی گسترده دولت اسلامی ترکیه به عفرین و بمباران شهرک ها و روستاهای این منطقه به بخش جدایی ناپذیری از سیاست میلیتاریستی آن برای درهم شکستن جنبش حق طلبانه مردم کردستان ترکیه تبدیل شده است. دولت ترکیه تجربه خود مدیریتی دمکراتیک در کانتون های سه گانه، قانونی کردن برابری زن و مرد و فراهم کردن زمینه برای مشارکت گسترده زنان در أمور اجتماعی، تأمین همزیستی مسالمت آمیز و دموکراتیک ملیتها و مذاهب مختلف بر اساس هویت انسانی، تبدیل شدن روژاوا به پناهگاهی امن برای هزاران سوری آواره و آموزش و تسلیح توده ای برای دفاع از این دستاوردها را همواره به مانند خاری در چشم خود دیده و برای به شکست کشاندن این تجربه از هیچ جنایتی دریغ نکرده است. جریان ما همواره از جنبش حق طلبانه روژآوا و دستاوردهایش در برابر دولت ترکیه و دیگر دشمنان رنگارنگ آن حمایت کرده و اکنون هم از جنبش مقاومت و حق طلبانه عفرین در برابر تهاجم نظامی دولت اسلامی ترکیه و در برابر سیاست های ریاکارانه دولت های آمریکا و روسیه و هم پیمانشان حمایت و پشتیبانی می کند. تهاجم نظامی ترکیه به عفرین و مواضع ریاکارانه دولت های روسیه، آمریکا و رژیم جمهوری اسلامی در قبال آن، این درس و تجربه را برای مردم روژآوا و مردم منطقه در بر دارد که آنها نباید روی حمایت ابر قدرتهای سرمایه داری جهانی و رژیم های ارتجاعی منطقه حساب باز کنند. در برابر این تهاجم نظامی و سیاست ریاکارانه دولت های سرمایه داری، نقطه قوت و رمز پیروزی جنبش مقاومت عفرین در توده ای بودن آن است. مردم این منطقه مستقل از ملیت و مذهب و جنسیت در این مقاومت توده ای حضور دارند. این جنبش مقاومت به دلیل همین توده ای بودنش و به دلیل حقانیت دستاوردهایی که از آن دفاع می کند ظرفیت و قابلیت این را دارد که دومین ارتش ناتو را نیز به زانو در بیاورد.
نشست وسیع کمیته مرکزی در بخش گزارش تشکیلاتی، گزارش فعالیت های کمیته تشکیلات داخل، تشکیلات خارج از کشور حزب، شبکه تلویزیون و رادیو حزب، دفتر روابط بین المللی و نشریات حزبی را مورد بحث و بررسی قرار داد و ضمن انتقاد از کمبودها بر جهت گیری فعالیت آینده این ارگانها تأکید کرد. نشست کمیته مرکزی در مبحث مربوط به تقسیم کار و آرایش درونی کمیته مرکزی، کمیته ها و ارگان های مختلف تشکیلاتی را ترمیم و یا در جای خود ابقاء نمود. پلنوم همچنین در بخش پایانی کار خود و بعد از رسیدگی به قرارهای پیشنهادی، به منظور هدایت فعالیت های سیاسی و تشکیلاتی حزب در فاصله دو پلنوم، کمیته اجرائی حزب را در جای خود ابقاء نمود.
کمیته اجرایی حزب کمونیست ایران