از تهاجم ارتش روسیه، به اکراین در 24 فوریه 2022، برابر با پنج اسفند چهار روز گذشته است. مطابق آخرین تحولات دستگاههای سیاسی دو طرف خواهان مذاکره در مینسک، پایتخت بلاروس، شده اند. آنچه که دولت روسیه در این مقطع در پی آن است که نمایندگان اکراین را وا دارد اعلام کنند که کشورشان به ناتو نخواهد پیوست.
عملیات ارتش روسیه پس از آن آغاز شد که پیمان نظامی ” ناتو” نقشه قدیمی جذب اوکراین به عنوان سی و یکمین عضو خود را در دستور اقدام گذاشت. از نظر هیئت حاکمه روسیه اقدام ناتو قراردادهای پیشین مبنی بر عدم جذب اوکراین به ناتو را نقض کرده و امنیت روسیه را به خطر می انداخت. عملکرد مورد نظر ناتو در ادامه سیاست حرکت به سوی شرق اتخاذ شده و از دسامبر 1991 پس از فروپاشی اتحاد شوروی در دستور قرار گرفت و جز اکراین و بلاروس بقیه کشورهای اروپای شرقی به عضویت ناتو در آمدند. دولت روسیه، قبل از تهاجم اخیر، تلاش کرد از طریق دیپلماتیک سران آمریکا و ناتو را قانع کند از تلاش برای جذب اوکراین در ناتو دست بردارند. آنها با رد تقاضای دولت روسیه بهانه تهاجم برای آنرا فراهم کردند.
دولت روسیه در دور اخیر به دلیل موقعیت و مواضعش و نیز زورگویی سران آمریکا و ناتو تا حدودی همدردی مردم صلح طلب دنیا را جلب کرده بود. سران بعضی کشورهای اروپای غربی، نظیر ایتالیا، اتریش و فرانسه، نیز خواستار به رسمیت شناختن نگرانی امنیتی ناتو بودند. دولت آلمان نیز از همراهی کامل با سران آمریکا امتناع کرد. دولت روسیه می توانست با اتکا به حمایت افکار عمومی و با استفاده از تفرقه موجود در بین بعضی کشورهای اروپائی جنگ افروزان درون ناتو را از طریق دیپلماتیک به عقب براند، اما دار و دسته پوتین، به پشتیبانی اولیگارشی فاسد مالی روسیه نیازمند وارد آوردن یک ضربه نظامی قاطع به متحد دولتهای غربی در اوکراین بودند تا از این طریق توازن قوای بین المللی مساعد تری به نفع خود تثبیت کنند. آنها ابتدا استقلال دو ایالت دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین را به رسمیت شناختند و به بهانه آن نیروی نظامی به اصطلاح حافظ صلح را به آن منطقه اعزام نمودند و سرانجام تهاجم نظامی به کل اوکراین را آغاز کردند. دولت روسیه به این ترتیب قدرت نظامی و اراده جنگ افروزانه ی خود به رقبا را نشان داد. این امر محکومیت حمله روسیه از جانب وجدان های بیدار و نفرت از سران آن کشور را به دنبال داشت.
حوادث مربوط به اوکراین نشان داد که دولت های حاکم در کشورهای تحت سلطه سیستم سرمایه داری پراکنده و مالامال از ریاکاری هستند. دولت چین از وضع پیش آمده در اکراین خشنود است، زیرا عملا دولتین آمریکا و هم پیمانان اروپائی وی را مشغول و سرشکسته کرده است. با این حال دولت چین بدون تایید استقلال ایالتهای دونتسک و لوهانسک خواستار حل مشکلات از طریق دیپلماتیک گردید. دولت دست راستی حاکم بر هندوستان نیز علیرغم پشتیبانی عملی از غرب رسما از محکوم کردن تهاجم روسیه به اوکراین خودداری کرد و خواستار حل منافشات از طریق دیپلماتیک شد. سران تایوان که خود در رابطه با حکمرانان چین به لحاظ امنیتی موقعیتی شکننده دارند حمله به اوکراین را قویا محکوم کرده و بعضی تحریم ها علیه روسیه را اعلام کردند.
بیشتر دولتهای عربی از جمله امارات متحده عربی، که عضو غیردائمی سازمان امنیت است، در نشست شورای امنیت همچون نمایندگان چین و هند به قطعنامه آمریکا به آن سازمان برای محکومیت روسیه رای ممتنع دادند. لازم به اشاره است که بشار اسد، رئیس جمهور سوریه و رئیسی، جلاد 67، اقدامات هیئت حاکمه روسیه در حمله کامل نظامی به اوکراین را تایید کردند.
آنطور که انتظار می رفت دود آتش جنگ به چشم مردم و فعالین سیاسی مخالف رژیمهای اوکراین و روسیه رفته است. تاکنون صدها هزار نفر از مردم اوکراین آواره شده و میلیون تن از آنان در پناهگاهها با ترس از مرگ و گرسنگی دست به گریبانند. در روسیه در تظاهرات های ضد جنگ تا 25 فوریه 1600 معترض دستگیر شده اند.
پراکندگی موجود در میان حاکمان بورژوایی در میان نیروهای چپ نیز دیده میشود. بعضی از این نیروها حمله روسیه را به عنوان تاییدی بر این نظر سازمان خود ارزیابی میکنند که ” دولت های بورژوازئی بحران زده بالاخره جنگ سوم جهانی را بر خواهند افروخت. بعضی دیگر معتقدند این دولت ها به تبعیت از منافع سرمایه و وجود سلاحهای عظیم کشتار جمعی شروع جنگ جهانی را ناممکن میدانند.
انگیزه ها و بهانه های دو طرف هر چه باشد، جنگ ویرانگری که اکنون در اوکراین جریان دارد، از زاویه منافع مردم در کشورهای روسیه و اکراین جنگی ضد مردمی و محکوم است.