اسعد رستمی
روز جهانی غذا، هر ساله در 16 اکتبر و یک فراخوان جهانی برای پایان دادن به گرسنگی و نابرابری در جهان است. این مناسبت جهانی فرصتی است تا به یاد آوریم که در دنیای پر از ثروت و منابع، میلیونها انسان از دسترسی به غذای کافی و سالم محروم هستند. علت اصلی این بحران، نه کمبود منابع بلکه ساختار ناعادلانه و نابرابر نظام سرمایه‌داری است که بر اساس سود و انباشت سرمایه بنا شده است.
امروزه بیش از 800 میلیون نفر در جهان درگیر سوءتغذیه و گرسنگی مزمن هستند. در حالی که تولید جهانی غذا به اندازه کافی برای تأمین نیاز تمام انسان‌ها وجود دارد، اما این نظام سرمایه‌داری است که منابع را در اختیار عده‌ای اندک قرار داده و اکثریت مردم را از دسترسی به نیازهای اساسی‌شان محروم می‌کند. این وضعیت به وضوح نشان‌دهنده ماهیت استثماری سرمایه‌داری است که زندگی و سلامت میلیونها نفر را در ازای افزایش سودهای عظیم برای اقلیت ثروتمند، به خطر می‌اندازد.
در میان قربانیان این بحران جهانی، زنان و کودکان بیشترین آسیب را می‌بینند. در جوامعی که سرمایه‌داری بی‌رحمانه منابع را به نفع ثروتمندان تقسیم می‌کند، کودکان به دلیل کمبود مواد مغذی با مشکلات جدی رشد و سلامت مواجه می‌شوند. زنان، به‌ویژه در کشورهای فقیر و نه تنها از دسترسی به غذای سالم محروم هستند بلکه از فرصت‌های برابری برای تأمین نیازهای خود نیز بهره‌مند نمی‌شوند. سوءتغذیه، کمبود ویتامین‌ها و ضعف جسمانی، نتیجه مستقیم نابرابری‌های ساختاری است که این سیستم ظالمانه تحمیل می‌کند.
ایران، به عنوان یکی از کشورهایی که تحت فشار یک رژیم سرمایه‌داری فاسد و سرکوبگر یعنی جمهوری اسلامی قرار دارد، مثالی زنده از تأثیرات ویرانگر این نظام بر زندگی مردم کارگر و زحمتکش و کم در امد است. فساد گسترده، نابرابری شدید اقتصادی، بیکاری، و تورم غیرقابل کنترل، میلیونها نفر از مردم را به فقر مطلق کشانده است. مردم ایران نه تنها با مشکلات اقتصادی بلکه با رژیمی روبرو هستند که زندگی و کرامت آنان را به گروگان گرفته است. در چنین شرایطی، بسیاری از مردم حتی به جستجوی غذا در سطل‌های زباله روی آورده‌اند، نشانه‌ای آشکار از فروپاشی اجتماعی و اقتصادی که این رژیم سرمایه‌داری فاسد ایجاد کرده است. و این شرمی که بر روی چهره کریه سرمایه داری هیچگاه پاک نخواهد شد.
غذای سالم و مناسب باید به عنوان یک حق غیرقابل انکار برای تمامی انسان‌ها شناخته شود. اما در نظام سرمایه‌داری، این حق اساسی به یک کالا تبدیل شده است که تنها بر اساس توانایی مالی افراد به آن‌ها ارائه می‌شود. کشورهای سرمایه‌داری که با تمرکز منابع و سرمایه‌ها در دست اقلیت حاکم، مردم جهان را به بردگی اقتصادی کشانده‌اند، در واقع حقوق انسانی را زیر پا می‌گذارند. این سیستم، انسان‌ها را نه به عنوان موجوداتی با نیازهای طبیعی و حقوق بنیادین، بلکه به عنوان ابزارهای تولید و مصرف می‌بیند.
راه‌حل اساسی برای پایان دادن به این نابرابری‌ها و فقر گسترده، نه در اصلاحات محدود و موقت بلکه در سرنگونی رژیم های سرمایه‌داری و سرکوبگر مانند جمهوری اسلامی است. تنها با ایجاد یک نظام سوسیالیستی،انسانی و شایسته که بر پایه توزیع عادلانه ثروت،منابع، کنترل شوراهای مردم بر اقتصاد و تضمین حقوق اساسی مانند غذا، مسکن، بهداشت و آموزش برای همه بنا شده باشد، می‌توان به فقر و گرسنگی پایان داد. این امر مستلزم مبارزه‌ای متحد علیه سرمایه‌داری و استثمار است. مبارزه‌ای که هدف آن تأمین یک زندگی شایسته و انسانی برای تمامی مردم جهان است.
روز جهانی غذا نباید تنها به عنوان یک مناسبت یادآوری شود، بلکه باید فرصتی باشد برای بسیج جهانی علیه نظام‌های ناعادلانه‌ای که با زندگی و کرامت انسان‌ها بازی می‌کنند. رسیدن به جهانی که در آن هیچ‌کس از دسترسی به غذا و حقوق اساسی‌اش محروم نباشد، تنها از طریق مبارزه با نظام سرمایه‌داری و ایجاد ساختاری سوسیالیستی و عادلانه ممکن خواهد بود.