(بخش چهارم)
بهرام رحمانی
bahram.rehmani@gmail.com
سدات پکر بیش از ۵ بار به زندان رفته و همواره با اتهامات سنگینی روبهرو و محکوم شده است.
سئوال اینجاست: در شرایطی که به راحتی میتوان پذیرفت که سدات پکر، یک مجرم و یک چهره فراری و گریزان از دست قانون است، چرا میلیونها نفر از شهروندان ترکیه، به تماشای فایلهای ویدیویی سخنان او مینشینند و چرا سران احزاب مخالف اردوغان، با توسل به سخنان این فرد، خواستار استعفای وزیر کشور و حتی خواستار استعفای دولت شدهاند؟
در واقع مجموعه عظیم رسانههای خصوصی و دولتی ترکیه، تقریبا به طور کامل به قلمرو حزب عدالت و توسعه تبدیل شده و کل این مجموعه، به شکل ۲۴ ساعته در اختیار ائتلاف جمهور (اردوغان و باغچلی) است و از آنجایی که فضای چندانی برای انتشار نظرات مخالفین وجود ندارد، اعتماد به رسانههای عمومی و مرسوم، از دست رفته و بسترهای مجازی یوتیوب و دیگر محیطهای اینترنتی، به محل کسب اطلاعات و تحلیل سیاسی تبدیل شدهاند.
کما این که، بسیاری از روزنامهنگاران و سیاستمداران ترکیه در یوتیوب شبکه تشکیل دادهاند و علاوه بر میلیونها دنبالکننده، در هر برنامه صدها هزار بیننده دارند و این در حالی است که رسانههای تحت امر حزب حاکم، بخش گسترده مخاطبین خود را از دست دادهاند.
حزب عدالت و توسعه در چند سال گذشته، بخش قابل توجهی از جایگاه اجتماعی، شفافیت و محل اعتماد بودن را از دست داده و این حزب همچون گذشته در برابر مردم، پاسخگو نیست و در نتیجه مردم به مفاهیمی همچون «رانتپروری»، «روابط پنهانی و غیرقانونی» و «فساد مالی» بیش از هر زمان دیگری حساس شدهاند.
گفتمان ملیگرای ترکی و درخشش راست افراطیها بر صحنه سیاست، رسانه و تبلیغات، موجب آن شده که ادعای ملیگرا بودن، به یک پوشش محترمانه و مقدس تبدیل شود و افراد، بتوانند با سوءاستفاده از عواطف ملی گرایانه جامعه، در حوزه های مختلف، به اهداف خود برسند و هواداران بسیاری را پیرامون خود جمع کنند.
از دیرباز و بر اساس یک سنت تشکیلاتی، نفوذ افراد، طریقتها، چهرههای مافیایی و مجرمین در تشکیلات پلیس، امنیت و دستگاه قضای ترکیه، یک آسیب جدی بوده و هنوز هم این مشکل حل نشده است.
توجه گسترده مردم، رسانهها و سیاستمداران ترکیه به اظهارات و ادعاهای سدات پکر، نشانهای از وجود برخی آسیبها و حفرههای مهم و خطرناک، در ساختار سیاسی و رسانهای ترکیه است و در صورتی که دولت اردوغان نتواند در مورد ادعاهای پکر، توضیحات قانعکنندهای به مردم ارائه دهد، تداوم ادعاها و اتهامات سنگین او، میتواند به شکل جدی بر معادلات سیاسی و حزبی ترکیه، تاثیر منفی بگذارد.
سدات پکر در اقدامی زیرکانه، هادی اوز ایشیک از روزنامهنگاران مشهور طرفدار حزب عدالت و توسعه را نیز به دام انداخت. او با اوز ایشیک یک چت طولانی تصویری برقرار کرد. در این چت تصویری، اوز ایشیک، در حال کشیدن قلیان با پکر حرف میزند و ارتباطی صمیمانه برقرار میکند. اما تنها چند ساعت پس از این واقعه، این چت تصویری بر روی اینترنت منتشر شد و روزنامهنگار تحت امر حزب عدالت و توسعه در شرایط سختی قرار گرفت. چرا که وزیر کشور، فورا از او شکایت کرد و ناچار شد در جواب اعلام کند: «متاسفانه من در این چت تصویری که نمیدانستم در حال ضبط شدن است، مرز بین روزنامهنگار و چهره مافیایی را رعایت نکردم.»
مردان یانارداغ مدیر موسسه رسانهای تله یک (TELE1) گفته است: «هادی از ایشیک و برادرانش چند موسسه مطبوعاتی دارند که با درآمدهای چند میلیون دلاری، از تمام سیاستهای حزب عدالت و توسعه حمایت کردند اما حالا، چت تصویری مخفیانه او با رییس مافیا منتشر شده و آبرویی برایش باقی نمانده است.»
بخشی از گفتوگوی سدات پکر و هادی اوز ایشیک که همدیگر را مداوما با لفظ آقابیگ (خان داداش) مورد خطاب قرار میدهند، از این قرار است:
پکر: آقابیگ! این آدم (سلیمان سویلو) مگر نمیداند که من حاضرم به خاطر دو دخترم دنیا را به آتش بکشم؟ الان که به من گفته کثافت، اگر در مدرسه کسی به دخترانم بگوید بابای تو کثافت است، من نباید همه را آتش بزنم؟ آقا بیگ! چرا این آدم به من گفته کثافت؟ من کثافت هستم؟
اوزایشیک: استغفرالله آقا بیگ! این چه حرفیه؟
پکر: این آدم (وزیر کشور) چرا اینگونه حرف میزند؟ مگر من چند ماه پیش به تو نگفتم به خاطر جناب رییس جمهورمان، او را هم دوست دارم؟ آقا بیگ! این آدم دیوانه است؟
اوزایشیک: نمیدانم برادر. حقیقتا من بین شما دو تا گیر کردهام. شما رفیق من هستید. او (وزیر کشور) هم رفیق من است.
پکر: ما بیست سال روی این آدم سرمایهگذاری کردیم. حالا به من میگوید کثافت. آخر این چه کلمهای است؟ خیلی چیزها بلیط بازگشت ما به ترکیه بود. چرا بلیط ما را از بین برد؟
اوز ایشیک: کار خوبی نکرد. میتوانست حرف بزند و برخی مسائل را توضیح دهد. اما نباید این کلمه را میگفت.
گفته میشود که بین او و برات آلبایراک داماد ارشد اردوغان، رقابت و خصومت قدیمی در میان است و حتی یکی دو بار در دورانی که آلبایراک وزیر امور مالی و دارایی بود، در برابر دوربین رسانهها به همدیگر تنه زدهاند.
سران برخی از احزاب سیاسی ترکیه از جمله تمل کارا ملا اوغلو رهبر حزب اسلامگرای سعادت، معتقدند که لازم است تا روشن شدن تکلیف این اتهامات و پایان دوران رسمی و قانونی بازجویی و تفحص، نه تنها وزیر کشور، بلکه بسیاری از چهرههای مهم تشکیلات پلیس و نهادهای امنیتی ترکیه نیز استعفا دهند. چرا که سخنان پکر، نه تنها مشروعیت وزیر کشور و تشکیلات پلیس، بلکه اعتبار حزب حاکم را نیز زیر سئوال برده و این شائبه را به وجود آورده که مافیا، با نفوذ در ارگانهای سیاسی، اجرایی و انتظامی، بر تصمیمات و رویکردهای پلیس و مسئولان امنیتی، تاثیر گذاشته و اصطلاحا کنترل بخشی از دولت و کشور را در اختیار گرفته است.
یکی از مهمترین اطلاعاتی که سدات پکر منتشر کرده این است که به درخواست یکی از نمایندگان حزب عدالت و توسعه، گروهی از آدم های تحت امر خود را در سال ۲۰۱۵ میلادی به روزنامه حریت فرستاده تا آن ساختمان را مورد حمله قرار دهند.(در آن زمان، حریت از روزنامههای مخالف دولت اردوغان بود.)
مهمت ایمور از معاونین اسبق رئیس سرویس اطلاعاتی ترکیه(میت) و از چهرههای باتجربه دنیای اطلاعات و امنیت در ترکیه، موضوع سدات پکر را یک موضوع مهم و استراتژیک تلقی کرده و گفته است: «اگر به این موضوع رسیدگی نشود و این روابط پنهانی و مخوف ادامه پیدا کنند، در ترکیه، شاهد جنایات سیاسی بزرگی خواهیم بود.»
روشن چاکر از تحلیلگران و روزنامهنگاران قدیمی ترکیه در مورد سدات پکر گفته است: «سخنان پکر، به معنی پایان دوران اقتدار برخی از چهرههای مهمی است که در چند سال اخیر با سدات پکر، در ارتباط بودهاند. از روزنامهنگاران طرفدار حزب حاکم گرفته تا برخی از استاندارها، فرماندارها، چهرههای مهم و متنفذ امنیت و سیاستمدارانی که حالا با افشای این اطلاعات، امکان تداوم فعالیت برای بسیاری از آنها وجود نخواهد داشت.»
مراد یتکین از دیگر روزنامهنگاران قدیمی ترکیه که در دوران افشای پرونده سوسورلوگ، تجارب مهمی در مورد افشاگری اطلاعات مربوط به ارتباط مافیای مواد مخدر با چهرههای امنیتی و قضایی وقت ترکیه داشته در این مورد گفته است:«دنیای ما تغییر یافته و معتقدم که بین رویداد کنونی افشاگری سدات پکر و رویداد سوسورلوگ، شباهت چندانی وجود ندارد. بسیار عجیب است که هیچکدام از قضات و دادستانهای کشور، جرات ندارند وارد این میدان شوند. حتی کار به جایی رسیده که سلیمان سویلو وزیر کشور، به شکل قانونی و رسمی، علیه سدات پکر طرح شکایت و اقامه دعوی کرده اما هنوز واکنشی از دادستان ها نداشته ایم. جالب اینجاست که سلیمان سویلو یک سیاستمدار آینده دار است و بر اساس نظرسنجیهای موسسه متروپول، بعد از اردوغان محبوب ترین چهره است.»
سعدالدین تانتان که زمانی وزیر کشور ترکیه بوده و در مدیریت تشکیلات پلیس و ساختار امنیتی ترکیه، تجارب فراوانی دارد، در این مورد گفته است:«متاسفانه ما شاهد این هستیم که در ترکیه، عملاً چیزی به نام حاکمیت حقوق، باقی نمانده است. وقتی که خود دولت، به اعتبار و اهمیت قانون و دستگاه قضا بیاعتنایی کند، زمینه برای فعالیت و نفوذ گروه های مافیایی فراهم میشود.»
پروفسور امره کُنگار از روزنامهنگاران و تحلیلگران قدیمی ترکیه نیز در این مورد گفته است:«متاسفانه آنچه ما شاهد آن هستیم، فعالیت یک نهاد رسمی و حقوقی شناخته شده به نام دولت نیست، بلکه ترکیبی از مافیا، طریقتهای مخفیانه و رسانههایی هست که رسانه نیستند و اتاقهایی برای عملیات غیرقانونی و پنهانی هستند.»
سدات پکر در اقدامی زیرکانه، هادی اوز ایشیک از روزنامهنگاران مشهور طرفدار حزب عدالت و توسعه را نیز به دام انداخت. او با اوز ایشیک یک چت طولانی تصویری برقرار کرد. در این چت تصویری، اوز ایشیک، در حال کشیدن قلیان با پکر حرف میزند و ارتباطی صمیمانه برقرار میکند. اما تنها چند ساعت پس از این واقعه، این چت تصویری بر روی اینترنت منتشر شد و روزنامهنگار تحت امر حزب عدالت و توسعه در شرایط سختی قرار گرفت. چرا که وزیر کشور، فورا از او شکایت کرد و ناچار شد در جواب اعلام کند: «متاسفانه من در این چت تصویری که نمیدانستم در حال ضبط شدن است، مرز بین روزنامهنگار و چهره مافیایی را رعایت نکردم.»
همچنین مهمت آغار وزیر کشور قدیمی و از چهرههای امنیتی مهم که فرزند او حالا نماینده حزب عدالت و توسعه در پارلمان ترکیه است، در معرض اتهامات سنگین پکر قرار گرفته و مخالفین بر این باورند که باید محاکمه شود.
سدات پکر از چند ماه پیش فراری شده و آخرین مسیر او، مقدونیه – مراکش – جبال الطارق بوده است. اما اکنون اطلاعات روشنی از محل اختفای او در دست نیست و توانسته با فایل های ویدیویی خود، توجه تمام محافل سیاسی و رسانه ای ترکیه را به سوی خود جلب کند.
سدات پکر در ویدئوهای سریالیاش حقایقی را درباره دولت پنهان، قاچاق محمولههای کلان مواد مخدر، آدمکشی و تجاوز اعضای AKP فاش می کند. شاید بزرگترین افشاگریهای او تا کنون مربوط به قاچاق محموله بزرگ کوکائین از کلمبیا به ترکیه باشد. پلیس کلمبیا مدتی پیش محموله ۵ تنی کوکائین را در گمرک کشف کرد. پس از تحقیق روشن شد که مقصد این محموله ترکیه است. پلیس کلمبیا در صفحات رسمی خود از کشف این محموله و مقصد آن و شرکت واردات – صادراتی که ارسال این محموله را به عهده دارد خبر داد. اما در نهایت تعجب نه تنها پلیس بلکه هیچکدام از نهاد های امنیتی ترکیه درباره این موضوع پیگیری انجام ندادند. حالا با گذشت چندین ماه از آن واقعه صدات پکر با افشای این که آن محموله در اصل متعلق به اداره امنیت ترکیه بوده جزئیات بیشتری در این زمینه بازگو کرد. بر طبق ادعای پکر تمام فعالیتهای مربوط به قاچاق مواد مخدر زیر نظر اداره امنیت ترکیه و شخص محمت آغار رئیس اداره پلیس استانبول و یکی از اعضای ارشد AKP انجام می شود.
چندی پیش محمولهای شامل ۶۴۰ بسته یک کیلویی کوکائین که از بندر پاناما به سمت مرسین ارسال شده توسط پلیس پاناما کشف شده است. پلیس پاناما نیز اطلاعات مربوط به این محموله را در صفحات مجازی خود منتشر کرده است با این همه نهادهای امنیتی ترکیه هیچ واکنشی نسبت به این خبر نشان نداده و تحقیق هم نکردند.
در کنار این مورد پکر درباره این که زلفو تولگا آغار پسر محمت آغار وزیر کشور سابق، و رییس کل پلیس ترکیه، یک بار به جرم تیراندازی توسط پلیس دستگیر شده اما بلافاصله گروههای بالادستی پلیس تحت امر پدر تولگا مامورهای مربوطه را ساکت کرده و پروندهها را امحا کردهاند افشاگری کرد. پکر در این افشاگری جزئیات بسیار دقیقی درباره نحوه شلیک گلولهها، مشخصات ماموران پلیس، افرادی که در زمان شلیک در خانه تولگا حاضر بودهاند، و حتی دوست دختر تولگا که با هم کوکائین کشیدهاند داد. در وهله اول شاید افشای چنین اتفاق سادهای مهم نباشد. اما پکر با انتشار اطلاعات بسیار جزئی و دقیق درباره این موضوع این پیام را به مخاطبانش در حکومت فرستاد که میتواند با ذکر همین قدر دقیق جزئیات اسناد جدیتری را نیز فاش کند. زیرا که او اطلاعاتش را هم از منابع بسیار موثقی دریافت میکند.
اما مهمترین افشاگری پکر در این سه ویدئو درباره ماجرای قتل دختری به نام یلدانا قهرمان بود. یلدانا قهرمان دختری دانشجو و خبرنگار اهل قزاقستان در ترکیه بود که برای مصاحبه به دفتر تولگا آغار نماینده AKP از شهر الازیغ رفته بود. همان روز یلدانا در بازگشت از دفتر تولگا به اداره ژاندارمری منطقه رفته و از تولگا آغار به جرم تجاوز به خودش شکایت کرده بود. ژاندارمری پس از ثبت شکایت از او خواسته بود برای تحقیقات بیشتر به پزشکی قانونی برود. اما فردای آن روز پیکر بیجان یلدانا در خانه اش پیدا شد. دادستانی الازیغ هم با اعلام کردن خودکشی به عنوان علت مرگ پرونده این ماجرا را بست. صدات پکر با اعلام جزئیات این پرونده گفت که پس از شکایت یلدانا به ژاندارمری پروندهها مثل قبل امحا شدند و اثری از نام تولگا آغار نماینده مجلس در آنجا نماند. او گفت یلدانا به دست محمت و تولگا آغار کشته شده بود.
به این ترتیب، ماجرای صدات پکر صرفا افشاگریهای ساده یک مهره سوخته نیست. بلکه بازی پیچیده قدرت در جریان است. به گفته جوهری گوون روزنامهنگار افشاگر و تحت تعقیب ترکیه، سدات پکر که در سالهای جنگ سوریه نقش عمدهای در ارسال و فروش سلاح به سوریه داشت در آن سالها در حال همکاری با باند مافیای خانواده اردوغان به ریاست برات آلبایراک بود. در آخرین معاملهها پول کلانی که از معامله سلاح با گروههای داعش به دست آمده بود ناگهان ناپدید شد.
آلبایراک داماد اردوغان گناه این موضوع را به گردن پکر انداخت و پس از آن پروژه حذف پکر آغاز شد. سرحد آلبایراک برادر برات، در حقیقت مافیای رسانهای حکومت اردوغان را به عهده دارد آغاز به انتشار اخباری درباره پکر در نشریات حکومتی کرد. در این نشریات پکر فروشنده سلاح به یگانهای مدافع خلق (YPG) در زمان جنگ سوریه معرفی شده بود. این اخبار به تدریج جدی گرفته شدند و پس از آن حکم تعقیب پکر صادر شد. اما پکر به محض صدور این حکم از آن باخبر شده و با گذرنامه جعلی از کشور گریخت. او پس از فرار سه بار کشورش را تغییر داد. هر بار که پلیس ترکیه با پلیس آن کشور بر سر دستگیری پکر به توافق میرسید پکر از آن مطلع شده و فرار میکرد. اما چه کسی این اطلاعات را به او میداد؟ سلیمان سویلو وزیر کشور. پکر در تمام افشاگریهایش تا کنون حتی نامی از سلیمان سویلو نبرده است. رسانههای زیر دست سویلو نیز تمام افشاگریهای پکر را بدون لحظهای اتلاف وقت در صفحههایشان منتشر میکنند. آنگونه که گوون میگوید دعوای پکر با آلبایراک و در حقیقت شخص اردوغان، نوعی موازنه قدرت بین سویلو و آغار در دو گروه اصلی AKP است. پکر در ویدئوهایش بارها تهدید کرده که در قسمتهای بعدی اسرار بیشتری را فاش خواهد کرد و سرنخهایی از چیزهایی که میداند و میتواند بگوید ارائه میدهد.
به احتمال بسیار زیاد یکی از دلایل سوق داده شدن اردوغان به سمت پذیرش یک انتخابات زودهنگام افشاگریهای آینده صدات پکر است. ویدئوی پکر تنها چند ساعت پس از انتشار در یوتیوب نزدیک به ۲ میلیون بار بازدید شده است. در این فاصله همه سیاستمداران از جمله کمال قلیچدار اوغلو، مرال آکشنر، علی باباجان و … به سخنان او واکنش نشان دادند. تمام رسانهها دستکم یکی دو خبر درباره این ویدئو منتشر کردند و موضوع دولت پنهان به موضوع روز ترکیه تبدیل شد.
پکر خواهان نشستن بر سر میز مذاکره با حکومت و پس گرفتن حوزه قدرتش در استانبول است.
اما موضوع مهم این است که اگر افشاگریهای پکر ادامه پیدا کند اسناد رسمی ارسال و فروش سلاح توسط خانواده اردوغان به داعش منتشر خواهد شد. پکر این برگها را همچنان در دست نگه داشته است و به وسیله آنها میخواهد قدرت را بر سر میز مذاکره بیاورد.
به علاوه پرونده سدات پکر و روابط او با نمایندگان پارلمان، سیاستمداران، رسانهها و مقامات پلیس و تشکیلات امنیتی، موضوع مهمی است که برای دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه، تبدیل به یک چالش جدی شده و میتواند نه تنها بر سرنوشت برخی از چهرههای سیاسی و چهرههای مطبوعاتی، بلکه بر فرجام حزب عدالت و توسعه نیز تاثیر بگذارد.
دوشنبه چهارم مرداد ۱۴۰۰ – بیست و ششم ژوئیه ۲۰۲۱
ادامه دارد.